1950-1959 Yılları Arası ndaki Önemli Olaylar ve Tarihleri.

 

1950                                                                

 

2 Ocak 1950 : Bingöl, Kiğı ve Karlıova dolaylarında şiddetli deprem oldu.

16 Şubat 1950 : Tek dereceli, gizli oy ve açık tasnif esaslarını getiren çoğunluk sistemine dayalı seçim kanunu kabul edildi.

2 Mart 1950 : Emekli Orgeneral Mustafa Muğlalı, Özalp olayı nedeniyle bir süredir devam eden yargılama sonunda idama mahkum edildi, cezası müebbet hapse çevrildi.

20 Mart 1950 : Kurtuluş Savaşı Komutanlarından Orgeneral Ali Sait Akbaytogan (Doğumu:1872) öldü.

24 Mart 1950 : TBMM, seçimin yenilenmesi önergesini, 22'ye karşı 299 oyla kabul etti.

2 Nisan 1950 : Eski Başbakanlardan Recep Peker (Doğumu: 1888) öldü.

10 Nisan 1950 : Kurtuluş Savaşının Büyük Komutanlarından, Mareşal Fevzi Çakmak (Doğumu:1876)  öldü.

28 Nisan 1950 : Kırım Savaşı sırasında (1854), Üsküdar'daki Selimiye Kışlası'ndaki yaralılara da  bakan, dünya çapında ünlü Hemşire Florance Nightingale adına yaptırılan 'F. Nightingale Hemşire Koleji' İstanbul'da açıldı.

14 Mayıs 1950 : Milletvekili seçimleri yapıldı. (DP: 396, CHP: 68, MP: 1, Bağımsız: 7)

20 Mayıs 1950 : DP Meclis Grubu, Celal Bayar'ı Cumhurbaşkanlığı adaylığına seçti.

22 Mayıs 1950 : TBMM, 9. Dönem çalışmalarına başladı, Celal Bayar 387 oyla (İ. İnönü, 66 oy aldı) Cumhurbaşkanlığına seçildi. Kabineyi kurmakla İstanbul Milletvekili Adnan Menderes görevlendirildi.

23 Mayıs 1950 : Cumhurbaşkanı Celal Bayar, İnönü'yü Çankaya'daki evinde ziyaret etti.

- CHP Başkanı İnönü bir açıklama yaptı: "... Vatanımızda birlik ve düzenliğin kurulması, bizim için parti mülahazalarının üstündedir."

2 Haziran 1950 : Adnan Menderes, kabinesini açıkladı. 295 Milletvekilinin katıldığı oylamada, 282 oyla güvenoyu aldı.

Başbakan                            Adnan Menderes

Adalet Bakanı                      Halil Özyörük

Milli Savunma Bakanı           Refik Şevket İnce

İçişleri Bakanı                      Rüknettin Nasuhioğlu

Dışişleri Bakanı                    Prof. Fuat Köprülü

Milli Eğitim Bakanı               Avni Başman

Bayındırlık Bakanı                General Fahri Belen

Ekonomi ve Ticaret Bk.         Zühtü Velibeşe

Maliye Bakanı                      Halil Ayan

Sağlık Bakanı                      Prof.Dr. Nihat Reşat Belger

Tarım Bakanı                       Nuri Özsan

Gümrük ve İnşaat Bk.           Nihat Eriboz

Ulaştırma Bakanı                  Tevfik İleri

Çalışma Bakanı                    Hasan Polatkan 

İşletmeler Bakanı                 Prof. Muhlis Ete

6 Haziran 1950 : Org. Nuri Yamut, Genel Kurmay Başkanlığına atandı.

14 Haziran 1950 : DP Milletvekillerinden bir grup, Halkevlerinin yeni bir tüzüğe bağlanması için kanun teklifi verdiler.

16 Haziran 1950 : Türkçe okunan Ezanın tekrar Arapça okunmasına dair kanun kabul edildi.

- Gazetecilerin bu konu hakkında sorduğu sorular üzerine Başbakan Menderes'in gazetelerde yayınlanan açıklaması:
"Her taassup, cemiyet hayatı için zararlı neticeler doğurur. Cemiyet hayatında esas değişikliklerin yapılabilmesi evvela taassup zihniyetinin yıkılmasına bağlıdır. Bu hakikatin iyice kavranmış olması neticesidir ki, Büyük Atatürk bir takım hazırlayıcı ön inkılaplara başlarken taassup zihniyetiyle mücadele etmek lüzumunu hissetti.
Ezanın Türkçe okunması mecburiyeti de böyle bir zaruretin neticesi olarak kabul edilmelidir. Zamanında çok lüzumlu olan bu mecburiyet ve tedbir, diğer tedbirlerle birlikte bugünün hür Türkiye'sine zemin hazırlamıştır.
Ezanın Türkçe okunmasına mukabil camii içinde bütün ibadet ve dualarının din dilinde olması garip bir tezat teşkil eder gibi görünür. Bunun izahı arz ettiğim gibi, geçmişteki hadiselerin hatırlanmasına ve taassup zihniyetine karşı mücadele zaruretinin kabul olunmasına bağlıdır."

25 Haziran 1950 : Sovyetler tarafından desteklenen Kuzey Kore orduları, sabahın erken saatlerinde Güney Kore'ye saldırdı.

28 Haziran 1950 : CHP Kurultayı başladı. İsmet İnönü Başkan, Kasım Gülek Genel Sekreter seçildi.

29 Haziran 1950 : Dışişleri Bakanı Köprülü, Hükümetten aldığı talimat üzerine, Birleşmiş Milletler Genel Sekreteri Trygve Lie'ye, Türkiye'nin Güney Kore'ye yardım edeceğini bildirdi.

14 Temmuz 1950 : Genel Af kabul edildi.

25 Temmuz 1950 : Cumhurbaşkanı Bayar'ın Başkanlığında toplanan Bakanlar Kurulu, Kore savaşına katılmak üzere 4.500 kişilik bir Tugayın, Birleşmiş Milletler emrine verilmesini kararlaştırdı.

28 Temmuz 1950 : İnönü, gazetecilere verdiği demeçte: "Karar, TBMM'den geçirilmemiş ve memleketi savaşa götürecek böyle önemli bir konuda muhalefet partisiyle fikir teatisinde bulunulmamıştır."

2 Ağustos 1950 : Atlantik Paktı'na (NATO) Türkiye'nin de katılması için çalışmalar yoğunlaştırıldı.

28 Ağustos 1950 : Bir tarih yazarı, okul kitaplarından İnönü'nün adını çıkardı. Bu davranış çeşitli tepkilere neden oldu.

31 Ağustos 1950 : Halkevlerine yapılan yardım tutarı, Maliye Bakanlığı'nca incelenmeye başlandı.

15 Eylül 1950 : Sağlık Bakanı Prof. Dr. Nihat Reşat Belger istifa etti.

21 Eylül 1950 : Türk Tugayı Kore'ye hareket etti.

17 Ekim 1950 : Türk Tugayı Kore'ye ulaştı.

22 Ekim 1950 : Genel Nüfus sayımı yapıldı. Nüfusumuz: 20.947.188

28 Ekim 1950 : Bayındırlık Bakanı Gen. Fahri Belen, istifa etti.

4 Kasım 1950 : Türkiye, 'İnsan Haklarını ve Ana Hürriyetlerini Koruma' Antlaşmasını Roma'da imzaladı.

15 Kasım 1950 : Şair Orhan Veli Kanık (Doğumu:1914) öldü.

18 Kasım 1950 : Kore'de 'Cunşona' baskınından sonra BM Başkomutanı General Douglas  McArthur, Kore'deki Türk Silahlı Kuvvetler Komutanı General Tahsin Yazıcı'ya tebrik mesajı gönderdi: "... Türk Tugayı eşsiz kahramanlıklarla süslü tarihine yeni bir şeref sayfası ilave etti."

22 Kasım 1950 : İnönü, 'Dış politika, memleketin politik ve askeri güvenlik konuları üzerinde' genel görüşme açılmasını istedi.

27 Kasım 1950 : Kore'de 'Kunuri Savaşı' diye adlandırılan, çok kanlı çarpışmalar başladı ve günlerce sürdü. Türk Tugayı, kendisinden sayıca üstün düşman kuvvetlerinin geceli gündüzlü üç günlük ağır taarruzuna rağmen, bulunduğu hattan çekilmedi ve Müttefik 8.ordusunun geri çekilebilmesini sağladı.
Tugayımız, Kunuri Savaşında, 237 şehit, 387 yaralı ve 201 kayıp vermiştir.

12 Aralık 1950 : CHP merkez binası, hazine malı oldu.

 

1951                                                                

 

12 Ocak 1951 : Kore'de yaralanan askerlerimiz, Tokyo'dan yurda hareket etti.

21 Ocak 1951 : Ankara'ya, ilk Kore hasta ve yaralı kafilesi geldi.

5 Mart 1951 : Atatürk heykeline yapılan saldırıyı kınamak için, Kırşehir'de büyük bir protesto mitingi düzenlendi.

8 Mart 1951 : Başbakan Adnan Menderes istifa etti. Hükümeti Kurmakla tekrar Menderes görevlendirildi.

9 Mart 1951 : Menderes, 2. Kabinesini kurdu.

2 Nisan 1951 : 2. Menderes Kabinesi, 50'ye karşı 345 oyla güvenoyu aldı.

26 Haziran 1951 : 'Hürriyet Şehidi' olarak adlandırılan Mithat Paşa'nın (1822-1884) kemikleri Taif'ten İstanbul'a getirilerek 'Hürriyet-i Ebediye' tepesindeki kabre törenle gömüldü.

1 Temmuz 1951 : Atatürk'ün heykel ve büstlerine karşı yapılan saldırıları kınamak için, yurdun çeşitli yerlerinde protesto mitingleri yapıldı.

25 Temmuz 1951 : Atatürk aleyhine işlenen suçlar hakkında kanun kabul edildi.

1 Ağustos 1951 : Yabancı sermayeyi teşvik kanunu kabul edildi.

6 Ağustos 1951 : CHP'nin Halkevleri yoluyla tasarrufuna geçirdiği malların hazineye geri verilmesine dair kanunun görüşmeleri esnasında, CHP'liler, CHP'nin mallarıyla ilgili görüşlerini belirttikten sonra salonu terk ettiler. Kanun teklifi, DP'lilerin oylarıyla kabul edildi.

8 Ağustos 1951 : Halkevleri kapatıldı.

13 Ağustos 1951 : Çankırı, Kastamonu ve Bolu dolaylarında deprem, 50 kayıp var.

20 Ağustos 1951 : Kurtuluş Savaşı Komutanlarından Orgeneral İzzettin Çalışlar (Doğumu:1882) öldü.

16 Eylül 1951 : 17 ilde yapılan ara seçimlerden 15 ilde DP kazandı. Oyların R'sini DP, 8'ini CHP aldı.

20 Eylül 1951 : Türkiye, Kuzey Atlantik Paktı (NATO)'na kabul edildi.

1 Ekim 1951 : Hava Harp Okulu kuruldu.

17 Ekim 1951 : Türkiye'nin, NATO'ya katılmasıyla ilgili protokol Londra'da imzalandı.

4 Kasım 1951 : İlkokullarda din dersi, ders programına alındı.

11 Aralık 1951 : Kurtuluş Savaşı Komutanlarından Orgeneral Mustafa Muğlalı (Doğumu:1882) öldü.

26 Aralık 1951 : İnönü, CHP Büyük Kurultayı'nda konuştu: "... Biz bir yıldan beri eşit olmayan vasıtalarla iktidarın karşısında varlık mücadelesi içindeyiz."

 

1952                                                                

 

31 Ocak 1952 : Yunanistan Başbakan Yardımcısı ve Dışişleri Bakanı Sofokles Venizelos Ankara'ya geldi.

18 Şubat 1952 : Türkiye, NATO'ya resmen katıldı.

4 Mart 1952 : Amerikan Genel Kurmay Başkanı (daha sonra Başkan olacak olan) Eisenhower Ankara'ya geldi.

12 Nisan 1952 : Türk Devrim Ocakları kuruldu.

26 Nisan 1952 : Başbakan Menderes, Yunanistan'a resmi ziyarette bulundu.

16 Haziran 1952 : Türkiye'ye girmeleri yasak olan Osmanlı Hanedanı üyelerinin, bazı şartlarla yurda girebilmelerine dair kanun kabul edildi.

20 Ağustos 1952 : Napoli'de yapılan Avrupa Güzellik yarışmasında, Türkiye güzeli Günseli Başar birinci oldu.

3 Eylül 1952 : Ağrı Dağı'na tırmanan ilk Türk dağcıları, zirveye Türk Bayrağı diktiler.

27 Eylül 1952 : İnönü, Bursa'da konuştu: "Müstakil mahkeme, müstakil yargıç mefhumu bugün vatanın en önde gelen konularından biridir."

11 Ekim 1952 : CHP bir bildiri yayınladı: "... Muhalefet kanunlar içinde yapmaya hakkı olduğu görevini yerine getirmekten fiilen men edilmiştir."

22 Kasım 1952 : Gazeteci Ahmet Emin Yalman'a, Malatya'da suikast yapıldı. Yalman, yara almadan kurtuldu.

25 Kasım 1952 : Bayar, Yunan Kralı'nın ziyaretini iade etmek için Savanora Yatıyla Yunanistan'a gitti.

24 Aralık 1952 : Öz Türkçe kelimelerle meydana getirilmiş olan 10 Ocak 1945 tarihli Anayasa, Prof. Fuat Köprülü ve 23 arkadaşının teklifi ile kaldırıldı ve 20 Nisan 1924 tarihli Anayasa tekrar yürürlüğe girdi. CHP, aleyhte oy kullandı.

 

1953                                                                 

 

21 Ocak 1953 : Petrollerimizin işletilmesiyle ilgili olarak ilk anlaşma bir Amerikan şirketiyle yapıldı.

22 Ocak 1953 : Türkiye Milliyetçiler Derneği kapatıldı.

29 Ocak 1953 : Ünlü ney üstadı ve hiciv şairi, Neyzen Tevfik Kolaylı (Doğumu:1879) öldü.

28 Şubat 1953 : Türkiye, Yunanistan ve Yugoslavya arasında üçlü dostluk antlaşması Ankara'da imzalandı.

4 Nisan 1953 : Dumlupınar Denizaltısı, Nato tatbikatından dönerken Çanakkale Boğazı'nda Naboland adlı İsveç gemisiyle çarpışarak battı. Bütün çabalara rağmen geminin battığı yerin derin ve akıntılı olmasından dolayı kurtarma çanı takılamadı ve 88 denizcimiz Şehit oldu.

6 Nisan 1953 : Menderes, Kabinesi'nde bazı değişiklikler yaptı.

24 Nisan 1953 : Nato Konseyi, Balkan Paktı'nı onayladı.

2 Mayıs 1953 : İzmir ve dolaylarında şiddetli deprem oldu.

18 Mayıs 1953 : TBMM, Balkan Paktı'nı oybirliği ile onayladı.

28 Mayıs 1953 : Kore'de şiddetli çarpışmalar meydana geldi, Türk Tugayı 155 şehit verdi.

30 Mayıs 1953 : Başbakan Menderes, Kraliçe Elizabeth'in Taç Giyme Töreninde bulunmak üzere Londra'ya gitti.

10 Haziran 1953 : Sovyetler Birliği nota vererek, iki ülke ilişkilerindeki gerginliği hafifletmek teklifinde bulundu.

16 Haziran 1953 : Yunan Başbakanı Mareşal Papagos ve Dışişleri Bakanı Stefanopulos Ankara'ya geldiler.

18 Haziran 1953 : Edirne ve dolaylarında şiddetli deprem.

9 Temmuz 1953 : Uşak İli kuruldu.

21 Temmuz 1953 : Profesörlerin politika ile uğraşmalarını yasaklayan kanun kabul edildi.

25 Temmuz 1953 : Bayar, Avrupa'yı Asya'ya bağlayacak olan asma köprünün yapılmasının zaruri olduğunu, bunun için teşebbüslere girişildiğini söyledi.

1 Ağustos 1953 : Sovyetler, Müttefik Ülke Filolarının İstanbul'a yaptıkları ziyaretlerden rahatsızlığını dile getirdiği bir nota verdi.

16 Ağustos 1953 : İzmir'de Panayakapu'da Hz. Meryem'in son olarak yaşadığı 'Hacı Evi' restore edilerek törenle ziyarete açıldı.

24 Ağustos 1953 : Amerika Başkanı Eisenhower'ın beyanatı: "Kore'deki diğer Birleşmiş Milletler askerlerinin yanında Türk Tugayı'nın elde ettiği başarılar, Türkiye'nin fevkalade savaş kabiliyetini ve hür dünyanın yanında daima yer almak azminde olduğunu ispat etmiştir."

12 Eylül 1953 : Ağrı Havaalanı hizmete açıldı.

13 Eylül 1953 : Bayar, Amasya ve Konya Şeker Fabrikalarının temelini attı.

19 Eylül 1953 : Çanakkale Havaalanı hizmete açıldı.

11 Ekim 1953 : Bayar, Adapazarı Şeker Fabrikasını törenle hizmete açtı.

19 Ekim 1953 : 167 komünistin yargılanmasına başlandı.

25 Ekim 1953 : Seyhan Barajı'nın temeli atıldı.

6 Kasım 1953 : Aydın Verem Hastanesi ve Bafra İçme Suyu tesisleri hizmete açıldı. Ankara Çimento Fabrikası'nın temeli atıldı.

10 Kasım 1953 : Atatürk'ün Naaşı, 15. Ölüm Yıldönümünde Etnografya Müzesi'ndeki kabrinden alınarak Anıtkabir'deki ebedi istirahatgahına defnedildi.
Anıtkabir; Ankara'da Rasattepe'de yapılmıştır. 29 yabancı, 20 yerli projenin katıldığı yarışmayı, bir kısım değişikliklerin yapılması şartı ile Prof. Emin Onat ve Doç. Orhan Arda'nın projesi kazanmıştır. Temeli 9 Ekim 1944'de atılmıştır.

9 Aralık 1953 : CHP'nin mallarının Hazine'ye devredilmesine dair kanun teklifi Meclis Genel Kurulu'na geldi.

10 Aralık 1953 : CHP'nin bildirisi: "... CHP, kendisini bir mal ve mülk davası karşısında değil, bir rejim davası karşısında görmektedir. Maruz kaldığımız bu muameleyi seçim mücadelesinin meşru olmayan bir tertibi saydığımızı yüksek sesle bildiririz."

11 Aralık 1953 : Hürriyet Gazetesi'nin kurucusu, karikatürist, yazar ve gazeteci Sedat Simavi (Doğumu: 1896) öldü.

14 Aralık 1953 : CHP'nin haksız iktisaplarının Hazine'ye devri hakkındaki tasarının görüşmeleri esnasında İnönü bir konuşma yaptı: "... Suçlular gibi telaşınız nedir? ... Işıktan mı korkuyorsunuz? Arkadaşlar, Türk geleneklerinde fikir sahibi bir kişi 400 kişiye karşı fikrini söyler. Türk adetinde 400 babayiğit bir kişiye hücum etmez..." daha sonra CHP'liler Meclis salonunu terk ettiler. Tasarı 5'e karşı 341 oyla kanunlaştı.

19 Aralık 1953 : CHP'nin yeni genel merkezi Ankara'da törenle açıldı.

27 Aralık 1953 : Eski Başbakanlardan Şükrü Saraçoğlu (Doğumu:1887) öldü.

 

1954                                                                 

 

4 Ocak 1954 : Mısır Hükümeti, Türkiye Büyükelçisi Fuat Hulusi Tugay'ın ülkelerini terk etmesi için 24 saat süre verdi.

6 Ocak 1954 : Mısır'a protesto notası verildi.

15 Ocak 1954 : Türkiye Vakıflar Bankası kuruldu.

17 Ocak 1954 : Cumhurbaşkanı Bayar, Amerika Başkanı Eisenhower'ın davetlisi olarak Amerika'ya gitti.

18 Ocak 1954 : Yabancı Sermayeyi teşvik kanunu kabul edildi.

27 Ocak 1954 : Köy Enstitüleri kaldırıldı.

- Millet Partisi kendini feshetti.

28 Ocak 1954 : Bayar'ın ABD gezisi sırasında, Başkan Eisenhower'ın konuşması: "... Dünyanın en çetin müdafilerinden biri olan Türk Milleti'ni selamlıyoruz... Türkiye'nin tek bir kuşakta meydana gelen gelişmesi, zamanımızın harikalarından biridir."

29 Ocak 1954 : Bayar, Amerikan Kongresi'nde bir konuşma yaptı.

17 Şubat 1954 : Seçim Kanunu'nda yapılan değişiklik kabul edildi.

12 Mart 1954 : TBMM'de, seçimlerin yenilenmesi oybirliği ile kabul edildi.

18 Mart 1954 : Federal Almanya Devlet Başkanı Dr. Adenauer Türkiye'ye geldi.

13 Nisan 1954 : İnönü, İstanbul'da konuştu: "... Çok iyi idare edilen bir emniyet içinde muhalefet görevimize devam ediyoruz. Bizi bir uğradığımız yere bir daha uğratmıyorlar."

15 Nisan 1954 : Yugoslav Devlet Başkanı Mareşal Tito, Türkiye'ye geldi.

17 Nisan 1954 : Çanakkale Zaferi Abidesi'nin yapımına başlandı.

18 Nisan 1954 : Haydarpaşa ve Salıpazarı Limanlarının temeli atıldı.

- İnönü, Mersin'de DP'liler engellemeleri ve protestoları yüzünden konuşmasını yapamadı.

19 Nisan 1954 : Bayar, Susurluk Şeker Fabrikasının temelini attı, İzmit'te 3. kağıt fabrikasını işletmeye açtı.

22 Nisan 1954 : Bayar, Bolu'da halka hitap etti: "... Biz Kore'ye asker gönderdik. Bunun anlamını anlamak istemeyenlerin sizlere neler söylediklerini biliyoruz. Siz de bunu hatırlarsınız, artık hakikat belli olmuştur. Bu isabetli karar memleketimize büyük iyilikler temin etmiş, aynı zamanda, Türk kahramanları, emsalsiz evlatlarımız silahlarıyla ne şekilde dövüştüklerini bütün dünyaya göstermiş bulunmaktadır."

24 Nisan 1954 : Bayar, İskenderun Suni Gübre Fabrikasının temelini attı.

25 Nisan 1954 : Bayar, Mersin Limanı'nın temelini attı.

26 Nisan 1954 : Burdur Şeker Fabrikası'nın temeli atıldı.

2 Mayıs 1954 : Genel Seçimler yapıldı. DP: 404, CHP: 30, CMP: 5, Bağımsız: 7 Milletvekili kazandı.

11 Mayıs 1954 : Ünlü yazar Sait Faik Abasıyanık (Doğumu:1906) öldü.

12 Mayıs 1954 : CHP'nin Hazine'ye devredilen eski binası 'Talebe Federasyonu'nun hizmetine verildi.

14 Mayıs 1954 : TBMM toplandı, İstanbul Milletvekili Celal Bayar, 486 oyla yeniden Cumhurbaşkanlığına seçildi. Menderes, Kabineyi kurmakla görevlendirildi.

17 Mayıs 1954 : Menderes, 3. Kabinesini açıkladı. Menderes Kabinesi, 27'ye karşı 491 oyla güvenoyu aldı.

Başbakan:                           Adnan Menderes

Devlet Bakanı:                      Fatin Rüştü Zorlu

Devlet Bakanı:                      Dr. Mükerrem Sarol

Adalet Bakanı:                     Osman Şevki Çiçekdağ

Milli Savunma Bakanı:          Etem Menderes

İçişleri Bakanı:                     NamıkGedik

Dışişleri Bakanı:                   Prof. Fuat Köprülü

Maliye Bakanı:                     Hasan Polatkan

Milli Eğitim Bakanı:              Celal Yardımcı

Bayındırlık Bakanı:               Kemal Zeytinoğlu

Ekonomi ve Ticaret Bk.:        Sıtkı Yırcalı

Sağlık Bakanı:                     Dr. Behçet Uz

Gümrük ve İnşaat Bk.:          Emin Kalafat

Tarım Bakanı:                      Nedim Ökmen

Ulaştırma Bakanı:                 Muammer Çavuşoğlu

Çalışma Bakanı:                   Hayrettin Erkmen

İşletmeler Bakanı:                Fethi Çelikbaş

30 Mayıs 1954 : Kırşehir İli, İlçe yapıldı.

14 Haziran 1954 : Sakarya ve Adıyaman İlleri kuruldu.

23 Haziran 1954 : Kurtuluş Savaşı Komutanlarından Orgeneral Salih Omurtak (Doğumu:1889) öldü.

20 Temmuz 1954 : Nevşehir İli kuruldu.

21 Ağustos 1954 : Liseler tekrar 11 sınıfa indirildi.

21 Eylül 1954 : Amasya Şeker Fabrikası hizmete açıldı.

23 Eylül 1954 : Gazeteci Hüseyin Cahit Yalçın, 26 ay hapse mahkum oldu.

26 Eylül 1954 : Gökpınar Elektrik Santrali hizmete açıldı.

27 Eylül 1954 : Denizli Elektrik Santrali hizmete açıldı.

3 Ekim 1954 : Darende Hidroelektrik Santrali hizmete açıldı.

13 Kasım 1954 : CHP, basın hürriyeti, hakim teminatı, muhtar seçimleri, hayat pahalılığı ve ekonomik zorluklarla ilgili bir bildiri yayınladı.

24 Kasım 1954 : Kütahya Şeker Fabrikası hizmete açıldı.

3 Aralık 1954 : İnönü, Hüseyin Cahit Yalçın'ı Üsküdar Cezaevi'nde ziyaret etti.

15 Aralık 1954 : Türkiye Petrolleri Anonim Ortaklığı kuruldu.  

 

1955                                                                 

 

24 Ocak 1955 : Zonguldak'ta maden ocağında büyük bir grizu patlaması oldu.

24 Şubat 1955 : Bağdat'ta Türkiye ile Irak arasında karşılıklı işbirliği antlaşması (CENTO) imzalandı. Pakta daha sonra İngiltere, Pakistan ve İran'da katıldı. ABD'de gözlemci gönderdi.

4 Mart 1955 : Türk Traktör ve Ziraat Makine AŞ. Fabrikası açıldı.

18 Mart 1955 : Bayar, Hüseyin Cahit Yalçın'ın cezasını affetti.

30 Mart 1955 : İngiltere, CENTO'ya katıldı.

1 Nisan 1955 : Kıbrıs'ta EOKA terör örgütü faaliyetlerine başladı.

15 Nisan 1955 : DP kurucularından Prof. Fuat Köprülü, Dışişleri Bakanlığı'ndan istifa etti.

5 Mayıs 1955 : Türk Kadınlar Birliği'nin teklifi ile her yıl Mayıs ayının ikinci pazar gününün 'Anneler Günü' olarak kutlanmasına karar verildi.

20 Mayıs 1955 : Ege Üniversitesi ve Karadeniz Teknik Üniversitesi kurulmasına dair kanun kabul edildi.

21 Mayıs 1955 : Türk Hava Yolları Anonim Ortaklığı (THY) kurulmasına dair kanun kabul edildi.

22 Mayıs 1955 : Kadın Kahramanlarımızdan, 1877-1878 Erzurum Savaşı'nda çatışmalara katılan Nene Hatun (Doğumu:1857) öldü.

- TBMM'de, İnönü'nün "... Başbakanı durduracak hiçbir kuvvet kalmamıştır ..." demesi üzerine, Menderes ile İnönü arasında sert tartışmalar oldu.

10 Haziran 1955 : İstanbul'da Hilton Oteli açıldı.

1 Temmuz 1955 : Devlet ve İlim adamlarından Dr. Adnan Adıvar (Doğumu:1882) öldü.

- Pakistan, CENTO'ya katılacağını ilan etti.

5 Temmuz 1955 : Gazeteci Ali Naci Karacan (Doğumu:1896) öldü.

11 Temmuz 1955 : Yunanistan'a, son zamanlarda Kıbrıs'ta meydana gelen Türklere yönelik şiddet olayları nedeniyle ilk nota verildi.

18 Ağustos 1955 : TBMM'nin manevi şahsiyetine hakaret iddiasıyla 1 yıl hapis cezasıyla 4 ay Bursa'da oturmaya mahkum edilen CHP Genel Sekreteri Kasım Gülek cezaevinden tahliye edildi.

21 Ağustos 1955 : 4.000 hatlık İzmir Otomatik Telefon Santrali hizmete girdi.

23 Ağustos 1955 : Kıbrıs'ta garantör ülke konumunda bulunan İngiltere'ye, meydana gelen olaylar üzerine ilk nota verildi.

29 Ağustos 1955 : Kıbrıs Konferansı Londra'da toplandı.

4 Eylül 1955 : Londra'da bulunan Türk vatandaşları, Kıbrıs için miting yaptılar.

6 Eylül 1955 : '6/7 Eylül' olayları. 'Selanik'te Atatürk'ün evine bomba atıldığı haberi' İstanbul, İzmir ve Ankara'da şiddetli protestolarla kınanmaya başlandı. Protesto gösterileri kısa zaman içinde, gayrimüslimlerin işyeri ve evlerine karşı tahrip ve yağmacılığa dönüştü. Olayların önünün alınamaması üzerine, bu üç şehirde de sıkıyönetim ilan edildi. Selanik'te böyle bir saldırının olmadığı açıklanmasına rağmen, yağmacıları durdurmak mümkün olmadı.

7 Eylül 1955 : Gayrimüslimlere karşı başlayan tepkiler, diğer şehirlere de sıçradı, olaylar çok güç yatıştırılabildi.

- TBMM olağanüstü toplandı.

9 Eylül 1955 : İstanbul'da üç, Ankara ve İzmir'de birer askeri mahkeme kuruldu.

10 Eylül 1955 : İçişleri Bakanı Namık Gedik istifa etti. (Bugünde böyle şerefli davranışları görmek en büyük arzumuzdur.)

12 Eylül 1955 : TBMM sıkıyönetimi 6 ay uzattı.

23 Eylül 1955 : Burdur Şeker Fabrikası hizmete girdi.

- Pakistan, CENTO'ya resmen katıldı.

30 Eylül 1955 : İstanbul'da Migros faaliyete başladı.

11 Ekim 1955 : İran, CENTO'ya katıldı.

12 Ekim 1955 : Basına ispat hakkı verilmesini isteyen 19 Milletvekili, DP Yüksek Haysiyet Divanı'na verildi. 9 Milletvekili DP'den ihraç edildi, diğer 10 Milletvekili ise istifa etti.

23 Ekim 1955 : Genel Nüfus Sayımı yapıldı. Nüfusumuz: 24.064.763

24 Ekim 1955 : Bayındırlık Bakanı Muammer Çavuşoğlu 6/7 Eylül olaylarında uğradıkları kayıplar dolayısıyla, İzmir'deki Yunan Konsolosluğu'na, resmi tarziye yerine geçmek üzere Hükümet adına Yunan Bayrağı çekti.

25 Ekim 1955 : Elazığ Çimento Fabrikası hizmete girdi.

26 Ekim 1955 : Genç-Muş demiryolu hizmete girdi.

6 Kasım 1955 : Kayseri Şeker Fabrikası hizmete açıldı.

29 Kasım 1955 : Menderes istifa etti. Bayar, Hükümeti kurmakla tekrar Menderes'i görevlendirdi.

8 Aralık 1955 : 4.Menderes Kabinesi kuruldu. 58'e karşı 398 oyla güvenoyu aldı.

17 Aralık 1955 : 6/7 Eylül olaylarından sonra İstanbul, İzmir ve Ankara'da sürdürülen sıkıyönetim, Ankara ve İzmir'de kaldırıldı.

20 Aralık 1955 : Hürriyet Partisi kuruldu.  

 

1956                                                                

 

2 Ocak 1956 : Akşehir ve Ankara İlköğretmen Okulları açıldı.

7 Ocak 1956 : Konya Kiremit ve Tuğla Fabrikası açıldı.

14 Ocak 1956 : İstanbul'da Divan Oteli açıldı.

18 Ocak 1956 : Atatürk'ün kız kardeşi Makbule Atadan (Doğumu:1885) öldü.

6 Şubat 1956 : Şekerbank kuruldu.

23 Şubat 1956 : Meclis'te, Emin Kalafat'ın, İnönü'nün 6/7 Eylül olaylarından söz etmesinin vatanperverlikle bağdaşmadığını söylemesi üzerine olaylar çıktı. İnönü, "Geçen hafta sözümü geri almıştım, bu defa almayacağım ..." dedi. CHP topluca salonu terk etti.

25 Şubat 1956 : Çoruh ilinin adı Artvin olarak değiştirildi.

1 Mart 1956 : 6/7 Eylül olaylarında zarar görenlere tazminatları ödenmeye başlandı.

- İstanbul Belediyesi ve Valiliği birbirinden ayrıldı.

8 Nisan 1956 : Seyhan Barajı faaliyete başladı.

25 Nisan 1956 : Tuzla Jeep Montaj Fabrikası hizmete açıldı.

17 Haziran 1956 : TBMM'nin manevi şahsiyetine hakaret iddiasıyla 1 yıl hapis cezasıyla 4 ay Bursa'da oturmaya mahkum edilen CHP Genel Sekreteri Kasım Gülek, cezasını tamamlayarak Ankara'ya geldi.

27 Haziran 1956 : Toplantı ve gösteri yürüyüşleri kanunu görüşmelerinde, İnönü: "Aramızdaki farkı bilelim. Biz mutlakıyetten bugüne geldik, siz bugünden mutlakıyete gidiyorsunuz." dedi. Muhalefet topluca salonu terk etti. Tasarı DP'lilerin oylarıyla yasalaştı.

8 Temmuz 1956 : Muhalefet Liderleri, İnönü, Karaosmanoğlu ve Bölükbaşı müşterek bir tebliğ yayınladı.

- ABD Başkan Yardımcısı Nixon (daha sonra Başkan olacaktır), resmi ziyarette bulunmak üzere Türkiye'ye geldi.

15 Temmuz 1956 : Kurtuluş Savaşı Komutanlarından Orgeneral Cemil Cahit Toydemir (Doğumu :1883) öldü.

13 Ağustos 1956 : Bakanlar Kurulunca, ortaokullarda din dersi okutulmasına karar verildi.

30 Eylül 1956 : Erzurum Şeker Fabrikası ve Telefon Santrali hizmete girdi.

- Erzincan Şeker Fabrikası hizmete girdi

 

1957                                                                 

 

23 Ocak 1957 : Ortadoğu Teknik Üniversitesi'nin (ODTÜ) kuruluş kanunu kabul edildi.

17 Mayıs 1957 : Yazar ve eleştirmen Nurullah Ataç (doğ:1898) öldü.

26 Mayıs 1957 : Bolu ve dolaylarında şiddetli deprem.

7 Haziran 1957 : Erzurum Atatürk Üniversitesi kuruluş kanunu kabul edildi.

30 Haziran 1957 : Sanayi Bakanlığı kuruldu.

1 Temmuz 1957 : 30 Haziran 1954 tarihinde İlçe yapılan Kırşehir yeniden İl yapıldı.

2 Temmuz 1957 : Osman Bölükbaşı tutuklandı.

7 Eylül 1957 : DP kurucularından Prof. Fuat Köprülü partisinden istifa etti.

11 Eylül 1957 : TBMM'de seçimlerin yenilenmesi kabul edildi.

16 Eylül 1957 : İstanbul'da 12.000 evlik Ataköy toplu konutlarının temeli atıldı.

1 Ekim 1957 : TBMM eski Başkanlarından Mustafa Abdülhak Renda (doğ:1881) öldü.

11 Ekim 1957 : Afyon Çimento Fabrikası hizmete girdi.

27 Ekim 1957 : Genel Seçimler yapıldı. DP: 419, CHP: 173, CMP: 4, HP: 2, Bağımsız: 2 Milletvekili kazandı.

1 Kasım 1957 : TBMM, 11. Dönem çalışmalarına başladı. İstanbul Milletvekili Celal Bayar 413 oyla, 3. defa Cumhurbaşkanlığına seçildi. Kabineyi kurmakla Adnan Menderes görevlendirildi.

25 Kasım 1957 : Basın Yayın ve Turizm Bakanlığı kuruldu.

- 5. Menderes Kabinesi kuruldu.

Başbakan :                                  Adnan Menderes

Devlet Bakanı ve Başb. Yrd. :        Tevfik İleri

Devlet Bakanı :                             Emin Kalafat

Devlet Bakanı :                             Muzaffer Kurbanoğlu

Adliye Bakanı :                            Esat Budakoğlu

Milli Savunma Bakanı :                 Şemi Ergin

İçişleri Bakanı :                            Dr. Namık Gedik

Dışişleri Bakanı :                          Fatin Rüştü Zorlu

Maliye Bakanı :                            Hasan Polatkan

Milli Eğitim Bakanı :                     Celal Yardımcı

Bayındırlık Bakanı :                      Etem Menderes

Ticaret Bakanı :                            Abdullah Aker

Sağlık Bakanı :                            Dr. Lütfi Kırdar

Gümrük ve İn. Bakanı :                 Hadi Hüsmen

Tarım Bakanı :                             Nedim Ökmen

Ulaştırma Bakanı :                        Gen. Fevzi Uçaner

Çalışma Bakanı :                          Hayrettin Erkmen

Sanayi Bakanı :                           Samet Ağaoğlu

Basın-Yayın Bakanı :                    Sıtkı Yırcalı

İmar Bakanı :                               Medeni Berk

4 Aralık 1957 : 5.Menderes Kabinesi 133'e karşı 403 oyla güvenoyu aldı.

28 Kasım 1957 : Hürriyet Partisi fesih kararı aldı. CHP ile güç birliğine karar verildi.

9 Aralık 1957 : Kurtuluş Savaşı Komutanlarından Tümgeneral Ali İhsan Sabis (Doğumu:1882) öldü.

27 Aralık 1957 : Meclis iç tüzüğünde bazı değişiklikler yapıldı.

 

1958                                                                

 

3 Ocak 1958 : Kurtuluş Savaşı Komutanlarından Cafer Tayyar Eğilmez (doğ:1877) öldü.

16 Ocak 1958 : İstanbul'da 9 Subay tutuklandı. '9 Subay Olayı' olarak adlandırılır.

19 Ocak 1958 : Milli Savunma Bakanı Şemi Ergin istifa etti.

28 Ocak 1958 : Kıbrıs'ta Türklere yönelik şiddet olayları meydana geldi. İngiliz askeri Türklere karşı ilk defa silah kullandı.

31 Ocak 1958 : TBMM, Kıbrıs'ta İngiliz askerlerinin Türklere karşı silah kullanması dolayısıyla İngiltere'yi kınadı.

1 Mart 1958 : Deniz Yolları İdaresi'nin İzmit Körfezi'nde çalışan Üsküdar vapuru, öğrencilerle dolu olduğu halde, aniden çıkan bir kasırga sonucu battı. Birçok öğrenci ve mürettebat boğuldu.

9 Nisan 1958 : CHP'nin yayın organı olan Ulus Gazetesi 1 ay süre ile kapatıldı.

9 Mayıs 1958 : İmar ve İskan Bakanlığı kanunu kabul edildi.

26 Mayıs 1958 : Tutuklu bulunan 9 Subayın mahkemesine başlandı.

28 Mayıs 1958 : Basın suçlularının affı tasarısı, DP'lilerin oyu ile reddedildi.

31 Mayıs 1958 : Haydarpaşa Limanı'nın 1.Kısmı Hizmete girdi.

2 Haziran 1958 : İnönü'nün, İstanbul CHP Merkezi'nde yaptığı basın toplantısındaki demecine yayın yasağı konuldu.

7 Haziran 1958 : İstanbul'da Beyazıt Meydanı'nda Büyük Kıbrıs mitingi yapıldı.

12 Haziran 1958 : Ankara'da Büyük Kıbrıs mitingi yapıldı.

14 Haziran 1958 : Türk Hükümeti, İngiltere'nin Kıbrıs planını kabul etmedi.

21 Haziran 1958 : Eskişehir, Bursa ve Maraş'ta Kıbrıs mitingleri yapıldı.

14 Temmuz 1958 : Irak Kralı Faysal, Prens Abdülillah ve Başbakan Nuri Sait öldürüldü.

15 Temmuz 1958 : ABD, Lübnan'a asker çıkardı.

17 Temmuz 1958 : İngiltere, Ürdün'e asker çıkardı.

20 Temmuz 1958 : Irak'taki olaylar dolayısıyla kısmi seferberlik hazırlıklarına başlandı.

-İnönü, halkı milli birliğe davet etti: "Türk Milleti, güç olaylar karşısında, fedakarlıkta birbiriyle yarış ederek beraber hareket etmesini bilen bir millettir." dedi.

9 Ağustos 1958 : İngiliz Başbakanı McMillan gelişen son olaylar üzerine Türkiye'ye geldi.

7 Eylül 1958 : Soma Termik Santrali hizmete açıldı.

21 Eylül 1958 : Manisa ve Denizli Tekstil Fabrikaları hizmete açıldı.

22 Eylül 1958 : İzmir Alsancak Limanı hizmete girdi.

23 Eylül 1958 : Aydın Tekstil Fabrikası hizmete açıldı.

25 Eylül 1958 : Kemer Barajı ve Hidroelektrik Santrali hizmete girdi.

1 Ekim 1958 : İngiltere'nin hazırladığı ve Türkiye'nin kabul etmiş olduğu, yeni Kıbrıs planı uygulanmaya başlandı.

- Kıbrıs bunalımı, Türkiye ile Yunanistan arasında daha da yoğunlaşıyor.

- Diyanet İşleri Başkanı Eyüp Sabri Hayırlıoğlu'nun, Batı Trakya'da yayınlanan Sebat gazetesinin bir sorusu üzerine gazeteye gönderdiği cevap: "... Kur'an'ın Türk Harfleriyle yazılması doğru değildir ..."

1 Kasım 1958 : Büyük Şair Yahya Kemal Beyatlı (Doğumu:1884) öldü.

3 Kasım 1958 : CHP'nin yayın organı Ulus gazetesi 1 ay süre ile tekrar kapatıldı.

7 Kasım 1958 : Yazar Aka Gündüz (Doğumu:1885) öldü.

17 Kasım 1958 : Erzurum Atatürk üniversitesi, Cumhurbaşkanı Bayar tarafından açıldı.

25 Kasım 1958 : 9 subaydan (9 subay olayı) 8'i beraat etti.

27 Kasım 1958 : Pınarhisar Çimento Fabrikası açıldı.

30 Kasım 1958 : Akis Dergisi başyazarı, İnönü'nün damadı Metin Toker, Nihat Erim'in manevi şahsiyetini tahkirden bir yıllık hapis cezasına çarptırıldı.

31 Aralık 1958 : Demirköprü Barajı ve Hidroelektrik Santrali hizmete açıldı.

 

1959                                                                 

 

5 Şubat 1959 :  Türk-Yunan görüşmeleri Zürih'te başladı.

10 Şubat 1959 :  İnönü'nün, CHP Grubunda, 'Milletvekillerine zam teklifinin reddedilmesini isteyen' önergesi oybirliği ile kabul edildi.

11 Şubat 1959 :  Zürih Antlaşması imzalandı. Türkiye ile Yunanistan arasında, Kıbrıs Cumhuriyetinin kurulmasıyla ilgili şartlar tespit edildi.

16 Şubat 1959 :  Milletvekillerine zam teklifi, 144 CHP'li ve 1 DP'linin aleyhte oyuna rağmen 249 oyla kabul edildi.

17 Şubat 1959 :  Başbakan Menderes'i Londra'ya götüren uçak, Gatwick Kasabası yakınlarında düştü. 14 kişinin öldüğü kazada Başbakan Adnan Menderes kurtuldu. Olayın Türkiye'de duyulması üzerine, bir süredir İktidar ile Muhalefet arasında süren gerginlik bir anda yerini ılımlı bir ortama bıraktı. Ancak bu bahar havası sürdürülemedi.

19 Şubat 1959 :  Kıbrıs konusunda Londra Antlaşması imzalandı. Türkiye, İngiltere, Yunanistan, Kıbrıs Türk ve Rum temsilcileri tarafından imza edildi.

4 Mart 1959 :  TBMM, Londra Antlaşması'nı, muhalefetin 138 red oyuna karşın 347 oy ile kabul etti.

24 Nisan 1959 :  İnönü'nün 28 Aralık 1958 tarihinde Ankara İl Kongresinde yaptığı konuşmadan dolayı dokunulmazlığının kaldırılması istenildi.

1 Mayıs 1959 :  Uşak'ta İsmet İnönü'nün başına taş atıldı. 12 kişi tutuklandı.

2 Mayıs 1959 :  İzmir'de bir süre önce meydana gelen protesto ve gösterilerin yayınlanması yasaklandı.

4 Mayıs 1959 :  İstanbul'da meydana gelen olayların yayınlanması yasaklandı.

- İnönü, İzmir'de basın toplantısı düzenledi :  "... Seyahatimin nihayetini çok huzurlu idrak ettim. Basının memleket meselelerine gösterdiği çok feyizli ilginin minnettarıyım."

7 Mayıs 1959 :  Yunanistan Başbakanı Karamanlis, resmi ziyarette bulunmak için Türkiye'ye geldi.

20 Temmuz 1959 :  TBMM'de sert tartışmalardan sonra ara seçimlerin ertelenmesi kabul edildi.

29 Temmuz 1959 :  İstanbul'da 3, Nazilli'de 1 gazeteci hapse mahkum edildi.

2 Ağustos 1959 :  Diyarbakır'da 'Sinan 1' petrol kuyusu işletmeye açıldı.

27 Eylül 1959 :  CHP Genel Sekreteri Kasım Gülek istifa etti.

7 Kasım 1959 :  Milletvekili Osman Bölükbaşı 10 ay hapse mahkum oldu.

18 Kasım 1959 :  Yüksek İslam Enstitüsü, İstanbul'da geçici olarak İmam Hatip Okulu'nda öğretime başladı.

6 Aralık 1959 :  Amerika Başkanı Eisenhower resmi ziyarette bulunmak üzere Türkiye'ye geldi.

16 Aralık 1959 :  Vatan Gazetesi 1 ay süre ile kapatıldı.

30 Aralık 1959 :  CHP Grubu, Hükümetin 'Bedelsiz ithal oto getirilmesi tasarısı' üzerine, Milletvekillerine olumsuz görüş tavsiyesi aldı.